HANISAH BINTI KHUSNI

                                                                                              219730

PUSAT PEMULIHAN – FALSAFAH PEMULIHAN

              Statistik rasmi menunjukkan peningkatan bilangan penagih dadah di Malaysia dan perkara ini perlu dibendung dengan segera. Kerajaan telah menyediakan perkhidmatan rawatan dan pemulihan dadah di negara ini sejak tahun 1975 dengan menggunakan pendekatan Psikososial. Pada ketika itu masalah dadah merupakan masalah sosial. Justeru, pihak kerajaan meletakkan perkhidmatan rawatan dan pemulihan dadah di bawah tanggungjawab Kementerian Kebajikan Am Malaysia. Strategi yang digunakan kerajaan bagi menangani masalah dadah ialah penguatkuasaan sebagai strategi utama, diikuti dengan pencegahan sebagai strategi kedua, dan seterusnya perundangan dan penyelidikan serta yang terakhir ialah kerjasama antarabangsa.

               Pada tahun 1983, kerajaan telah mengambil satu pendekatan baru dalam usaha memerangi wabak dadah dalam negara. Dalam tahun tersebut masalah dadah diisytiharkan sebagai satu ancaman kepada keselamatan negara. Ini disebabkan oleh penagihan dadah dalam negara akan mencapai tahap membimbangkan  sekiranya langkah-langkah tegas tidak diambil untuk membanterasnya. Selain itu,  sasaran utama penagihan dadah ialah generasi muda yang merupakan tulang belakang dan harapan negara di masa hadapan. Sememangnya penagihan dan pengedaran dadah yang berleluasa boleh mengancam kesejahteraan  sosio-ekonomi , rohani serta budaya rakyat Malaysia seterusnya melemahkan ketahanan nasional dan keselamatan negara.

              Kerajaan telah mewujudkan satu dasar falsafah bertujuan untuk melahirkan satu masyarakat yang bebas daripada ancaman dadah. Dasar ini telah diisytiharkan oleh Y.A.B. Tun Dr.Mahathir bin Mohamad, bekas Perdana Menteri Malaysia pada 19 Februari 1983 semasa melancarkan Kempen Anti Dadah. Semenjak itu, dadah dianggap sebagai musuh nombor satu negara. Pada Mei 1983, kerajaan telah memutuskan supaya perkhidmatan dan rawatan pemulihan diletakkan di bawah tanggungjawab Kementerian Dalam Negeri. Berikutan pengambilalihan perkhidmatan tersebut, kerajaan telah menggubal Akta Penagih Dadah (Rawatan dan Pemulihan) 1983 sekaligus memperkenalkan satu pendekatan baru iaitu Multidisciplinary Approach dengan berkonsepkan Tough and Rugged yang lebih agresif dan tegas dalam rawatan dan pemulihan dadah. Melalui pendekatan ini, setiap penagih yang mengikuti rawatan dan pemulihan di pusat serenti dikehendaki menjalani proses regimentasi ala tentera dengan tujuan untuk membina ketahanan mental dan fizikal serta displin diri.

               Pada tahun 1985, Jawatankuasa Anti-Dadah (JKAD)  telah merumus Dasar Dadah Negara dan pencegahan dijadikan strategi utama yang diikuti dengan penguatkuasaan undang-undang serta pemulihan. Manakala kemajuan tenaga manusia dan penilaian kerjasama antarabangsa dan penyelarasan merupakan strategi sokongan. Kemudian dasar ini telah ditukar kepada strategi yang baru oleh Majlis Dadah Negara. Ekoran daripada itu, dasar dadah Negara telah dijadikan sebagai asas pelaksanaan strategi utama untuk membanteras dadah yang merupakan musuh utama Negara.

             Asas-asas pertimbangan dalam merumuskan dasar dan strategi anti-dadah negara yang baru adalah berpandukan dua jenis tindakan. Tindakan yang pertama ialah pengurangan bekalan dadah dan yang kedua adalah pengurangan permintaan. Rasional di sebalik tindakan-tindakan tersebut ialah jika bekalan berkurangan dan permintaan dadah dapat dikurangkan maka masalah dadah akan dapat dihapuskan sama sekali. Strategi dadah pula menggariskan lima aspek utama untuk membasmi masalah penagihan dadah iaitu pencegahan kemasukan dadah, pemulihan penagih dadah, pembangunan dan kemajuan tenaga manusia, kerjasama antarabangsa dan penyelarasan.

              Seterusnya, keparahan masalah dadah pada tahun 1996 telah membayangkan bahawa dadah masih diseludup, masih boleh diperolehi dan menyebabkan kadar penagihan terus meningkat. Oleh yang demikian, pada 7 Februari 1996, kerajaan membuat satu penukaran kepada arah tuju negara memerangi dadah dengan mewujudkan Majlis Dadah Kebangsaan (MDK) bagi mengantikan Jawatankuasa Anti-Dadah (JKAD) Kebangsaan. Keputusan ini juga telah mempengaruhi Dasar Dadah Negara masa kini. MDK telah mengatur strategi baru dalam Dasar Dadah Negara iaitu pertama pencegahan, kedua penguatkuasaan, ketiga pemulihan serta keempat kerjasama antarabangsa.

             Berasaskan kajian lebih 20 tahun yang dijalankan oleh National Institute of Drug Abuse (NIDA), menunjukkan dengan jelas bahawa penagihan boleh dirawat. Rawatan terhadap penagihan adalah berkesan dalam mengurangkan penggunaan dadah dan jangkitan HIV, mengurangkan kos kesihatan dan sosial akibat penagihan dan mengurangkan kadar jenayah. Penagihan terhadap dadah merupakan penyakit yang kompleks yang merosakkan kehidupan seorang penagih terutama dari segi fizikal, mental, sosial dan spiritual. Menyedari keadaan ini, rawatan penagihan seharusnya memberi perhatian terhadap pelbagai keperluan penagih yang mencakupi aspek fizikal, psikologikal, mental, spiritual dan sosial untuk membantu proses kepulihannya. Semakin parah masalah dan kerosakan yang dialami penagih pada setiap aspek tersebut semakin tinggi  kemungkinannya untuk menagih semula. Bebas sepenuhnya daripada dadah dan disokong oleh perubahan personaliti dan gaya hidup adalah penting untuk pemulihan sepenuhnya.

               Objektif pemulihan adalah untuk merawat dan memulihkan penagih dadah supaya bebas daripada pergantungan fizikal dan Psikologikal terhadap dadah dan seterusnya mengintegrasikan semula penagih tersebut ke dalam masyarakat sebagai seorang yang normal, berguna dan produktif. Falsafah pemulihan pula ialah penagih dadah merupakan pesakit yang memerlukan bukan hukuman tetapi rawatan serta pemulihan, pertolongan dan sokongan untuk mencapai dan mengekalkan kepulihannya. Dasar pemulihan merujuk kepada setiap penagih dadah dikehendaki menjalani rawatan dan pemulihan kerana ketagihan untuk suatu tempoh tertentu dengan cara-cara seperti mana yang diperuntukkan di bawah Akta Penagih Dadah (Rawatan dan Pemulihan) 1983 dan Pindaan 1998.

               Perancangan strategik 25 tahun untuk melahirkan generasi tanpa dadah menggariskan dua falsafah pencegahan dadah. Pertama ialah melahirkan generasi yang sihat dan produktif tanpa dadah dan yang kedua ialah untuk mewujudkan insan yang seimbang dan harmonis dari segi intelek, rohani, emosi dan jasmani serta berupaya menolak dadah demi kesejahteraan diri dan kemakmuran masyarakat dan negara. Oleh itu, matlamat untuk perancangan strategik ini ialah untuk melahirkan satu generasi yang dari segi ketahanan jasmani, mental, rohani dan emosi dapat menjauhi dadah.

             Keseluruhannya, setiap tahun, semakin ramai yang terjebak dengan gejala penagihan dadah dan ini menunjukkan betapa kuatnya pengaruh dadah ke atas manusia. Walaubagaimanapun, agensi-agensi yang bertanggungjawab akan terus-menerus merangka program-program pemulihan yang lebih berinovasi untuk mengurangkan kadar penagihan. Seperti yang dapat kita lihat, dasar mengenai dadah di negara ini telah dirombak beberapa kali bagi memastikan ianya efisien serta berkesan. Namun, tanpa komitmen masyarakat untuk membasmi masalah ini, kejayaan mungkin sukar untuk dicapai. Aspek perkembangan dan pembangunan keluarga haruslah dijadikan teras agar ia dapat bertindak sebagai benteng pertahanan daripada pengaruh dadah untuk masa kini dan masa hadapan.